Marzysz o swoim biznesie, ale przerażają Cię formalności i koszty na start? Chcesz zacząć sprzedawać rękodzieło, wypieki, oferować usługi lub inne produkty, ale nie wiesz, od czego zacząć?
Działalność nierejestrowana może być dokładnie tym, czego szukasz.
To legalna forma zarabiania, która nie wymaga zakładania firmy i daje Ci przestrzeń, by przetestować swój pomysł bez ryzyka i bez księgowości na pełen etat. W tym wpisie opowiem Ci, czym dokładnie jest działalność nierejestrowana, jakie są jej warunki, dla kogo będzie najlepszym rozwiązaniem i jakie pułapki warto znać zanim zaczniesz.
Czym jest działalność nierejestrowana i na czym polega?
Działalność nierejestrowana to forma prowadzenia biznesu „na próbę”. Ustawodawca przewidział, że przy spełnieniu określonych warunków można prowadzić niewielką działalność zarobkową bez konieczności jej rejestrowania. Jest to dobra opcja, aby dorobić do domowego budżetu albo sprawdzić, czy dany pomysł na biznes ma sens. Warunkiem podstawowym jest limit miesięcznego przychodu – nie może on przekroczyć 75% minimalnego wynagrodzenia (obecnie to ok. 3 500 zł brutto). Warto jednak na bieżąco sprawdzać, ile wynosi ten limit, bo płaca minimalna potrafi się zmieniać nawet częściej niż raz w roku.
Jakie są koszty rozpoczęcia i prowadzenia działalności nierejestrowanej?
Działalność nierejestrowana nie generuje żadnych kosztów urzędowych. Nie płaci się składek na ubezpieczenia zdrowotne ani społeczne, nie ma też obowiązku odprowadzania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. Koszty pojawiają się jedynie wtedy, gdy sami zdecydujemy się je ponieść, np. inwestując w materiały, narzędzia czy promocję.
Jakie są główne zalety działalności nierejestrowanej?
Największą zaletą jest elastyczność. Nie musimy deklarować kodów PKD ani trzymać się jednej branży. Możemy zacząć działalność w dowolnym momencie i równie swobodnie ją zakończyć. Jedyne, o czym trzeba pamiętać przy zakończeniu, to rozliczenie podatku dochodowego i ewentualne dokończenie zawartych umów – nie ma innych formalności.
O czym należy pamiętać przy prowadzeniu działalności nierejestrowanej?
- Nie można prowadzić działalności nierejestrowanej wspólnie z kimś, np. w formie spółki cywilnej – musi być prowadzona samodzielnie.
- Trzeba pilnować miesięcznego limitu przychodu – jego przekroczenie oznacza konieczność zarejestrowania działalności gospodarczej w CEIDG.
- Wymagana jest ewidencja sprzedaży i kosztów – warto zapisywać, co, komu i za ile sprzedaliśmy, najlepiej z krótkim opisem usługi lub produktu.
Jakie są ograniczenia i wady działalności nierejestrowanej?
- Nie można zatrudniać pracowników.
- Nie można wykonywać działalności, która wymaga koncesji lub licencji (np. zabiegi kosmetologiczne jak mezoterapia).
- Głównym ograniczeniem jest niski limit przychodu, który w wielu przypadkach może szybko zostać przekroczony.
Jak długo można prowadzić działalność nierejestrowaną?
Dopóki nie przekroczysz miesięcznego limitu przychodów – możesz prowadzić ją miesiąc, rok czy kilka lat. Wszystko zależy od Ciebie. Możesz potraktować ją jako sposób na dorobienie po godzinach albo jako test rynku przed założeniem działalności gospodarczej.
Czy mamy na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym mogą prowadzić działalność nierejestrowaną?
Tak, jak najbardziej. Taka działalność nie wpływa na prawo do świadczeń z ZUS, więc kobiety przebywające na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym mogą bez problemu ją rozpocząć i prowadzić.
Jak wygląda rozliczenie podatkowe w działalności nierejestrowanej?
Podatek dochodowy rozlicza się raz w roku – w zeznaniu PIT, razem z innymi dochodami. Nie odprowadza się miesięcznych zaliczek jak przy działalności gospodarczej. Nie można wybrać innej formy opodatkowania – obowiązuje tylko skala podatkowa.
Jeśli chodzi o VAT – wszystko zależy od rodzaju sprzedawanych produktów lub usług. W większości przypadków (przy obrotach poniżej 200 000 zł rocznie) obowiązuje zwolnienie z VAT. Jednak są sytuacje, w których automatycznie stajemy się czynnym podatnikiem VAT – np. przy sprzedaży biżuterii z metali szlachetnych.
Jakie są najczęstsze błędy popełniane przy działalności nierejestrowanej?
- Brak świadomości obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży i kosztów.
- Nieuwzględnianie limitu przychodu – przekroczenie go bez zarejestrowania działalności gospodarczej oznacza złamanie przepisów.
- Zwlekanie z rejestracją działalności po przekroczeniu limitu – mamy na to 7 dni.
Czy założenie działalności gospodarczej po przekroczeniu limitu jest trudne?
Nie, obecnie to bardzo prosty i szybki proces. Można to zrobić online przez portal gov.pl. Nadal konieczna będzie wizyta w urzędzie skarbowym (np. w sprawie VAT-u), ale ogólnie cały proces jest mocno uproszczony w porównaniu do tego, jak wyglądało to kilka lat temu.
Gdzie można znaleźć więcej informacji?
Na bazie doświadczeń i najczęściej zadawanych pytań przygotowałam kurs online dotyczący działalności nierejestrowanej. Odpowiadam tam na 100 pytań – to praktyczne narzędzie dla osób, które myślą o rozpoczęciu takiej działalności lub już ją prowadzą i chcą robić to legalnie i świadomie.
Działalność nierejestrowana to świetna opcja dla każdego, kto chce zrobić pierwszy krok w stronę własnej działalności – bez presji, kosztów i biurokracji.
Jeśli czujesz, że to coś dla Ciebie, ale nadal masz pytania – spokojnie, nie jesteś sama. Moja rozmówczyni – Natalia Włoch-Kliś przygotowała praktyczny mini-kurs, w którym zebrałam odpowiedzi na 100 najczęściej zadawanych pytań na temat działalności nierejestrowanej. Znajdziesz tam proste odpowiedzi, przykłady i konkretne wskazówki, jak zacząć z głową.
Kliknij tutaj i sprawdź szczegóły kursu 👉 [Akademia Prawnej]
Masz pytanie? Zostaw komentarz pod wpisem.